ÜMUMMİLLİ LİDER HEYDƏR ƏLİYEV: ƏBƏDİYAŞAR İDEYALARI VƏ ZƏNGİN DÖVLƏTÇİLİK KONSEPSİYASI

Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyev Azərbaycanın çoxəsrlik dövlətçilik tarixində yeni parlaq səhifə açan, müstəqil dövlət təsisatlarının qurulmasında və möhkəmlənməsində mühüm rol oynamış tarixi şəxsiyyətdir. Ümummilli liderin rəhbərliyi ilə Azərbaycan iqtisadi və siyasi cəhətdən sabit dövlətə çevrildi. Azərbaycanın zəngin dövlətçilik və möhtəşəm inkişaf tarixinin ən parlaq və şərəfli dövrü Ümummilli lider Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Heydər Əliyev bütün varlığını doğma xalqına xidmətə həsr edən müdrik siyasətçi və dövlət rəhbəridir. Ümummilli liderin siyasi fəaliyyəti təkcə Azərbaycanın daxili inkişafını deyil, həm də ölkənin beynəlxalq aləmdə tanınmasını təmin edib. Ulu öndər Heydər Əliyev, Azərbaycan tarixində yalnız siyasi lider deyil, həm də ölkə üçün strateji əhəmiyyətə malik islahatların müəllifi kimi yaddaşlarda qalacaq. Ümummilli liderin genişmiqyaslı islahatlar həyata keçirməsi sayəsində peşəkar, yüksək səviyyəli nizami ordu formalaşdı, döyüş qabiliyyəti yüksəldi, maddi-texniki bazası möhkəmləndirildi.

1941-ci ildə Ümummilli lider Heydər Əliyev Naxçıvan MSSR Xalq Komissarları Sovetində işləməyə başlayıb . Qısa müddətdə işgüzar davranışı, məsuliyyətli yanaşması ilə idarə olunanların diqqətini çəkdi. Bu dövr onun siyasi və liderlik bacarıqlarının yüksəlişini qeyd etdi. Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycan SSR-in kompleks dövlət idarəçiliyinin qurulmasında da mühüm təcrübə qazandı və bu, onu rəhbər kimi gücləndirdi.
Şəxsi İnkişaf Və Fərdi Təhsil
1944-cü ildə Ümummilli lider Heydər Əliyev Moskva və Leninqradda (indiki Sankt-Peterburq) xüsusi mühafizə hazırlığı üzrə ixtisasartırma kurslarını bitirmişdir. Bu kurslar onun idarəetmə və idarəetmə sahəsində biliklərini genişləndirdi. Ümummilli lider Heydər Əliyev bu sahədə təkcə texniki və idarəetmə bilikləri deyil, həm də beynəlxalq siyasət və strategiya haqqında dərin biliklərə yiyələnib.
Sovet İttifaqındakı Fəaliyyəti
Ümummilli lider Heydər Əliyevin karyerası ötən əsrin 40-cı illərində sovet təhlükəsizlik orqanlarında işləməyə başladığı zaman başladı. O, DTK-da işləyib və 1964-cü ildə Azərbaycan SSR Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin sədr müavini, daha sonra isə sədri təyin edilib. Ümummilli lider Heydər Əliyev 14 iyul 1969-cu ildə Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi seçilib, onun rəhbərliyi ilə Azərbaycan SSR-in iqtisadiyyatında, mədəniyyətində və təhsilində mühüm islahatlar həyata keçirilib (Azərbaycan Respublikası Dövlət Arxivi, 1969-cu il sənədləri).
Ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi dövründə Azərbaycan SSR iqtisadi sahədə böyük irəliləyişlər əldə etmişdir. Onun həyata keçirdiyi iqtisadi siyasət ölkənin iqtisadi həyatında köklü dəyişikliklərə səbəb olmuşdur (“Azərbaycanın Neft Strategiyası və ‘Əsrin Müqaviləsi'”, 2014, s. 48). İqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində həyata keçirilən islahatlar və məqsədyönlü tədbirlər nəticəsində Azərbaycan SSR Sovet İttifaqının inkişaf edən rayonlarından birinə çevrildi. Ümummilli lider Heydər Əliyevin 1969-1982-ci illərdəki fəaliyyəti Azərbaycanın iqtisadi strukturunun dəyişdirilməsi ilə yadda qaldı:
Sənayenin İnkişafı
Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycanın sənaye potensialının artırılması üçün bir sıra strateji addımlar atmışdır. Neft sənayesi onun prioritetlərindən biri idi. Bakının və Abşeron yarımadasının neft mədənlərində müasir texnologiyaların tətbiqi gücləndirilib, hasilatın həcmi artırılıb. Neft-kimya sənayesinin inkişafı ilə yanaşı, metallurgiya, maşınqayırma, yüngül sənaye və tikinti sahələrində də mühüm irəliləyişlər əldə edilmişdir. İnkişaf layihələri çərçivəsində bir çox fabrik və zavodlar tikilmişdir. Sumqayıt şəhəri yüzlərlə insanın işlədiyi kimya sənayesi mərkəzinə çevrilmişdir. Bu layihələr Azərbaycanın sənaye sektorunda lider mövqe tutmasına şərait yaradıb.
Kənd Təsərrüfatının Modernləşdirilməsi
Ümummilli lider Heydər Əliyev kənd təsərrüfatı sahəsində mühüm dəyişikliklərə nail olmuşdur. Kənd təsərrüfatının inkişafını gücləndirdi, məhsuldarlığın artırılması üçün müasir üsullar tətbiq etdi. Pambıqçılıq, üzümçülük, tütünçülük, mal-qaranın çoxalması sahəsində ciddi uğurlar əldə olunmuşdur.
Yeni suvarma sisteminin qurulması kənd təsərrüfatında məhsuldarlığı artırmışdır. Azərbaycanın Aran və Muğan rayonlarının sahələri yeni suvarma şəbəkələrində becərilməyə başlandı. Bu, təkcə məhsuldarlığın artırılmasına deyil, həm də əhalinin rifahına güclü təsir göstərmişdir.
Milli Kadrlara İnvestisiya
Ümummilli lider Ümummilli lider Heydər Əliyevin şəxsi təşəbbüsü və qayğısı sayəsində 1969-1982-ci illərdə respublikaya rəhbərlik etdiyi dövrdə yüzlərlə yeni təhsil ocağı, gənclər mərkəzləri, hərbi məktəblər açılmış, minlərlə azərbaycanlı gənc keçmiş SSRİ-nin nüfuzlu ali məktəblərində müasir ixtisaslar üzrə təhsil almış, magistr dərəcəsinə yiyələnmişlər, 15 mindən çox Azərbaycan gənci həmin dövrdə SSRİ-nin 50-dən çox iri şəhərinin 170 nüfuzlu universitetində 80 sahə, 150 ixtisas üzrə ali təhsil almış və yüksək ixtisaslı mütəxəssis kimi hazırlanmışdır.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycan Respublikasına rəhbərlik etdiyi 1993-2003-cü illərdə dövlət gənclər siyasətinin əsas prinsipləri müəyyən edilmiş, bu sahəni tənzimləyən normativ-hüquqi baza yaradılmış, gənclərin gənclərlə bağlı fəaliyyətini həyata keçirən dövlət strukturları yaradılmışdır. Gənclərin ölkənin ictimai-siyasi həyatında fəal iştirakına, mənəvi və iqtisadi problemlərin həllinə yönəlmiş proqram və layihələr formalaşdırılıb.
1996-2002-ci illərdə aşağıdakı dövlət sənədləri qəbul edilmişdir:
“Bədən tərbiyəsi və idman haqqında”, “Azərbaycanın gənc istedadlarına dövlət qayğısı haqqında”, “Gənc istedadlar üçün xüsusi təqaüdlərin təsis edilməsi haqqında”, “Dövlət gənclər siyasəti haqqında” qərarların, habelə “Gənc ailə” proqramı, “gənclərdə vətənpərvərlik və vətəndaşlıq hislərinin yüksəldilməsi haqqında”, “İstedadlı yeniyetmələrin və yaradıcı gənclərin sosial, iqtisadi və s. problemlərinin həllinə yönəlmiş, onların öz qabiliyyətlərini inkişaf etdirmələrinə kömək edən Dövlət Proqramı”, “Ordudan tərxis olunmuş gənclərin məşğulluğu”
İnfrastruktur Layihələri
İqtisadi islahatlar çərçivəsində infrastrukturun inkişafına da böyük diqqət yetirilmişdi. Yeni yollar, elektrik stansiyaları, su anbarları tikildi. Xüsusilə, enerji sektorundakı nailiyyətlər Azərbaycan SSR-in iqtisadiyyatını digər sovet respublikalarından fərqləndirən amillərdən biri idi. Elektrik enerjisinin istehsalı artırıldı, bu isə həm sənayenin, həm də kənd təsərrüfatının inkişafına şərait yaratdı.
Mədəniyyət və Sosial İqtisadiyyat
Ümummilli lider Heydər Əliyev iqtisadiyyatın inkişaf etdirilməsi ilə yanaşı, sosial inkişafa da böyük diqqət yetirirdi. Şəhər və rayonlarda kitabxanalar, mədəniyyət evləri, məktəblər və xəstəxanalar inşa edildi. Bu, əhalinin həyat şəraitini yaxşılaşmasında və əmək məhsuldarlığının artmasında müsbət nəticələr göstərdi.
1982-ci ildə Ümummilli lider Heydər Əliyev SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini oldu . Bu vəzifə Ümummilli lider Heydər Əliyevi Sovet İttifaqında ən yüksək mövqelərdən birinə gətirdi və SSRİ-nin iqtisadi inkişaf strategiyalarında mühüm rol oynadı.
Müstəqillik Dövründə Siyasi Rəhbərliyi

1991-ci İllərin Xaosu və Ümummilli lider Heydər Əliyevin Yenidən Səhnəyə Gəlişi
Ümummilli lider Heydər Əliyevin müstəqillik dövründəki siyasi rəhbərliyi Azərbaycan xalqı üçün dönüş nöqtəsi oldu. 1991-ci ildə müstəqilliyini yenidən qazanan Azərbaycan çətin siyasi, iqtisadi və hərbi böhranlarla üzləşmişdi. Dövlət qurumlarının zəifliyi, Qarabağ münaqişəsi, Ermənistanın işğalçı siyasəti və daxildəki siyasi qeyri-sabitlik ölkəni parçalanma təhlükəsi ilə üz-üzə qoymuşdu. Bu şəraitdə Ümummilli lider Heydər Əliyev xalqın çağırışı ilə ölkə rəhbərliyinə qayıtdı və Azərbaycanın müasir dövlət kimi formalaşmasında həlledici rol oynadı.
1993-cü ilin iyununda baş verən hərbi-siyasi böhran zamanı xalqın tələbi ilə Bakıya qayıdan Ümummilli lider Heydər Əliyev iyunun 15-də Milli Məclisin sədri seçildi . Həmin ilin oktyabrın 3-də keçirilən prezident seçkilərində böyük dəstəklə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti oldu . Ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyində ölkədə siyasi sabitlik təmin edildi və müstəqil dövlətçiliyin əsasları quruldu.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin ilk addımlarından biri ölkədə sabitliyin bərpası oldu. O, qanunsuz silahlı dəstələri zərərsizləşdirmək və dövlət idarəçiliyində nizam-intizamı təmin etmək üçün ciddi tədbirlər gördü. Bununla yanaşı, Ümummilli lider Heydər Əliyev vətəndaş müharibəsi təhlükəsinin qarşısını aldı və milli həmrəylik ideyasını önə çıxardı. Dövlət idarəetməsində mərkəzləşmiş yanaşma tətbiq edilərək qərar qəbul etmə mexanizmi təkmilləşdirildi.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə 1994-cü il sentyabrın 20-də imzalanmış “Əsrin Müqaviləsi” Azərbaycanın enerji siyasətində dönüş nöqtəsi oldu . Bu müqavilə vasitəsilə xarici neft şirkətləri ilə tərəfdaşlıq qurularaq Azərbaycanın neft və qaz ehtiyatlarının dünya bazarına çıxarılması təmin edildi. Bu strategiya ölkəyə böyük maliyyə gəlirləri gətirdi və iqtisadi sabitliyin təmin olunmasında əsas rol oynadı. Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) və Bakı-Tbilisi-Ərzurum (BTE) kəmərləri kimi beynəlxalq enerji layihələri Ümummilli lider Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasətinin bariz nümunəsidir.
Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli Ümummilli lider Heydər Əliyevin əsas prioritetlərindən biri idi. Ermənistanın işğalçılıq siyasəti nəticəsində Azərbaycan ərazilərinin 20%-i işğal altında qalmışdı. Ümummilli lider Heydər Əliyev diplomatik yollarla münaqişənin həlli üçün beynəlxalq aləmdə geniş səylər göstərdi. O, həmçinin Azərbaycan ordusunun gücləndirilməsi və müdafiə potensialının artırılması üçün zəruri tədbirlər həyata keçirdi.
Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycana sabitlik, siyasi islahatlar, demokratikləşmə, iqtisadi yüksəliş, sosial inkişaf gətirdi, dövlətə ordu, əsgərə ehtiram, qürur bəxş etdi, vətəndaşına ən ali hüquq və azadlıqlar, sərbəstlik, təkmil Konstitusiya, azad və ədalətli seçkilər, xalqın səsi ilə ərsəyə gələn parlament verdi. Ulu öndərin bilavasitə rəhbərliyi ilə müstəqil Azərbaycanın dünya standartlarına uyğun ilk Konstitusiyası hazırlanmış və 1995-ci il noyabrın 12-də ümumxalq səsverməsi (referendum) yolu ilə qəbul olunmuşdur . Azərbaycan Konstitusiyasının qəbul olunması ilə ölkədə mülki dövlət və açıq cəmiyyət quruculuğu üçün möhkəm zəmin yarandı. Bununla da Azərbaycanda hakimiyyət bölgüsünün qanuni-hüquqi əsasları bəyan olundu və bu iş böyük müvəffəqiyyətlə həyata keçirildi.
Azərbaycanın beynəlxalq arenada tanınması və mövqelərinin möhkəmləndirilməsi Ümummilli lider Heydər Əliyev xarici siyasətinin əsas məqsədlərindən biri idi. O, balanslı və praqmatik xarici siyasət həyata keçirərək Azərbaycanı həm Qərb, həm də Şərq ölkələri ilə əməkdaşlıq edən etibarlı tərəfdaşa çevirdi. NATO, Avropa İttifaqı, MDB kimi təşkilatlarla əlaqələr inkişaf etdirildi. Türkiyə ilə “bir millət, iki dövlət” prinsipinə əsaslanan münasibətlər isə yeni səviyyəyə yüksəldi.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin müstəqillik dövründəki siyasəti Azərbaycanı parçalanma təhlükəsindən qurtardı və müasir dövlət quruculuğunun əsasını qoydu. Onun uzaqgörənliyi və siyasi təcrübəsi ölkəni regional gücə çevirdi, beynəlxalq arenada tanınmasını təmin etdi. Ümummilli lider Heydər Əliyevin bu dövrdəki fəaliyyəti Azərbaycanın gələcək inkişaf strategiyasını müəyyən etdi və müstəqil dövlətin sabitliyini təmin edən təməl oldu.
Xarici Siyasət və Beynəlxalq Nüfuz
Balanslı Diplomatiya Siyasəti
Ümummilli lider Heydər Əliyevin xarici siyasət strategiyası Azərbaycanın milli maraqlarına xidmət edən balanslı diplomatiya prinsiplərinə əsaslanırdı. O, Azərbaycanın coğrafi mövqeyindən istifadə edərək həm Qərb, həm də Şərq ölkələri ilə qarşılıqlı faydalı münasibətlər qurmağa çalışdı. Bu yanaşma Azərbaycanın həm Avropa, həm də Asiya ölkələri ilə sıx əməkdaşlıq etməsinə imkan yaratdı və ölkəni beynəlxalq siyasətdə əhəmiyyətli bir oyunçuya çevirdi. Ümummilli lider Heydər Əliyev praqmatik siyasəti ilə Azərbaycanı regional və beynəlxalq layihələrdə mühüm tərəfdaş mövqeyinə gətirdi.
Türkiyə ilə Münasibətlər
Ümummilli lider Heydər Əliyevin xarici siyasətinin prioritet istiqamətlərindən biri Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin möhkəmləndirilməsi idi. Ümummilli lider Heydər Əliyevin “Bir millət, iki dövlət” prinsipi iki ölkə arasındakı qardaşlıq əlaqələrini daha da gücləndirdi. Türkiyə Azərbaycanın müstəqilliyini ilk tanıyan dövlətlərdən biri olmuşdu və bu dostluq münasibətləri Ümummilli lider Heydər Əliyevin hakimiyyəti dövründə strateji tərəfdaşlığa çevrildi. Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) neft kəməri və Bakı-Tbilisi-Ərzurum (BTE) qaz kəməri kimi layihələr bu əməkdaşlığın əyani nümunəsidir. Türkiyə ilə sıx əməkdaşlıq Azərbaycanın beynəlxalq enerji bazarında nüfuzunu artırdı.
Rusiya ilə Münasibətlər
Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycanın müstəqilliyini qoruyaraq Rusiya ilə sağlam münasibətlər qurmağa çalışırdı. Rusiya Azərbaycanın qonşusu və tarixi tərəfdaşı kimi mühüm rola malik idi. Əliyev bu münasibətləri inkişaf etdirərək ölkənin təhlükəsizliyini və ərazi bütövlüyünü qorumağa çalışdı. Bununla yanaşı, Azərbaycanın regional enerji layihələrində iştirakını artıraraq Rusiyanın bu layihələrə təsirini balanslaşdırdı.
Qərb Dövlətləri və Beynəlxalq Təşkilatlarla Əlaqələr
Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycanın beynəlxalq tanınmasını və Qərb dünyası ilə inteqrasiyasını təmin etmək üçün fəal addımlar atdı. O, Avropa İttifaqı, NATO və ABŞ ilə əməkdaşlığı genişləndirdi. Əliyev Azərbaycanın strateji əhəmiyyətini vurğulayaraq ölkəni regionun əsas enerji və təhlükəsizlik təminatçılarından birinə çevirdi. Azərbaycanın 1999-cu ildə NATO-nun “Sülh Naminə Tərəfdaşlıq” proqramına qoşulması və Avropa Şurasına üzvlüyü bu inteqrasiyanın əyani nəticələridir .
Beynəlxalq Enerji Layihələri
Ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycan beynəlxalq enerji siyasətində mühüm rol oynamağa başladı. 20 sentyabr 1994-cü ildə imzalanmış “Əsrin Müqaviləsi” ilə Azərbaycanın neft-qaz ehtiyatlarının beynəlxalq bazarlara çıxarılması təmin edildi. Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) neft kəməri layihəsi 18 noyabr 1999-cu ildə təsdiqlənmiş və Azərbaycanın beynəlxalq enerji bazarına çıxışını təmin etmişdir.
Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) neft kəməri, Bakı-Tbilisi-Ərzurum (BTE) qaz kəməri kimi layihələr regionun enerji xəritəsini dəyişdirdi və Azərbaycanı Avropanın enerji təhlükəsizliyində strateji oyunçuya çevirdi. Bu layihələr Azərbaycanın iqtisadi inkişafına böyük təkan verdi və onun beynəlxalq mövqeyini möhkəmləndirdi.

Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ Münaqişəsi
Ümummilli lider Heydər Əliyev Ermənistanın işğalçılıq siyasətinə qarşı Azərbaycanın diplomatik mövqeyini gücləndirdi. O, münaqişənin beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində həlli üçün ATƏT-in Minsk Qrupu çərçivəsində sülh danışıqlarında fəal iştirak etdi. Əliyev beynəlxalq təşkilatlarda Azərbaycanın ədalətli mövqeyini müdafiə edərək, dünya ictimaiyyətinin diqqətini bu münaqişəyə yönəltməyi bacardı. O, həmçinin milli ordunun gücləndirilməsi və müdafiə potensialının artırılması istiqamətində mühüm addımlar atdı.
Regionlararası Əməkdaşlıq
Ulu öndər Heydər Əliyev Cənubi Qafqazda sabitlik və inkişafı təmin etmək üçün region ölkələri ilə əməkdaşlığı təşviq etdi. Gürcüstan, Türkiyə və digər qonşu dövlətlərlə münasibətlərin inkişaf etdirilməsi Azərbaycanın regional layihələrdə iştirakı üçün zəmin yaratdı. Bu əməkdaşlıq Bakı-Tbilisi-Ceyhan və Bakı-Tbilisi-Qars kimi strateji layihələrin həyata keçirilməsində mühüm rol oynadı.
Ulu öndər Heydər Əliyevin Beynəlxalq Arenadakı Nüfuzu
Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti nəticəsində Azərbaycan beynəlxalq təşkilatların etibarlı tərəfdaşına çevrildi. O, Azərbaycanın maraqlarını müdafiə etmək üçün yüksək diplomatik bacarığını nümayiş etdirdi. Əliyev müxtəlif beynəlxalq forumlarda Azərbaycanın müstəqilliyini, ərazi bütövlüyünü və enerji siyasətini uğurla müdafiə etdi. Onun səyləri nəticəsində Azərbaycan beynəlxalq aləmdə etibarlı tərəfdaş kimi qəbul edildi.
Heydər Əliyevin həyatı boyu göstərdiyi siyasi uzaqgörənlik, müdriklik və liderlik keyfiyyətləri xalqının yaddaşında əbədi olaraq qalacaqdır.
Ulu öndər Heydər Əliyevin İrsinin Yaşadılması
Ulu öndər Heydər Əliyevin ölümü ilə onun irsi sona çatmadı. Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi kursu, ideyaları və dövlət quruculuğunda qoyduğu təməl prinsipləri bu gün də Azərbaycan xalqının həyatında yaşayır. Ulu öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə qurulan müasir Azərbaycan dövləti və həyata keçirilmiş geniş islahatlar, bu irsin möhkəmliyini təsdiqləyir. Hazırda onun siyasi xətti Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən davam etdirilir və bu irs Azərbaycanın sabitliyi və inkişafında əsas rol oynamağa davam edir.
Ulu öndər Heydər Əliyevin Heydər Əliyevin xatirəsini əbədiləşdirmək məqsədilə ölkədə və xaricdə onun adına parklar, küçələr, mədəniyyət mərkəzləri və məktəblər adlandırılmışdır. 10 may 2004-cü ildə yaradılmış Heydər Əliyev Fondu, onun ideyalarını yaşatmaq və gələcək nəsillərə ötürmək üçün müxtəlif layihələr həyata keçirir. Ulu öndərin doğum günü olan 10 may hər il Azərbaycanda geniş şəkildə qeyd edilir. Ulu öndər Heydər Əliyev ən böyük Azərbaycanlı, Vətənpərvər idi. Ulu öndərin “Mən fəxr edirəm ki, azərbaycanlıyam” tezisi azərbaycançılıq fəlsəfəsinin simvoludur. Ulu öndər Heydər Əliyev, Azərbaycan tarixində yalnız siyasi lider deyil, həm də ölkə üçün strateji əhəmiyyətə malik islahatların müəllifi kimi yaddaşlarda qalacaq. Ümummilli liderin genişmiqyaslı islahatlar həyata keçirməsi sayəsində peşəkar, yüksək səviyyəli nizami ordu formalaşdı, döyüş qabiliyyəti yüksəldi, maddi-texniki bazası möhkəmləndirildi. Silahlı Qüvvələrimiz modernləşdirildi, ən qabaqcıl beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırıldı. Ulu öndər Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti sayəsində Azərbaycan bu gün müstəqil, güclü və beynəlxalq miqyasda tanınmış bir dövlətdir. Ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qorunub saxlanılan müstəqilliyimiz bu gün Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə daha da möhkəmləndirilir və onun əbədiliyi təmin edilir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Rəşadətli Ordumuz 44 günlük Vətən müharibəsində düşmənə sarsıdıcı zərbə vuraraq 30 illik işğala son qoydu, ərazi bütövlüyünü təmin etdi. Var olsun müdrik Prezidentimiz! Var olsun Azərbaycan xalqı! Var olsun Azərbaycan Ordusu! Bu gün Azərbaycan xalqının hər bir fərdi Sizinlə fəxr edir və millətimiz Prezidentimizə, Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevə minnətdarıq! Bütün bunlar bir daha deməyə əsas verir ki, Azərbaycanın müstəqilliyi əbədi və dönməzdir.

s.e.f.d., dos. Murtəza Həsənov
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyası
Siyasi İdarəetmə Fakültəsinin Dekanı