“Azərbaycandan dost olmaz” dediyin qardaş ölkənin Türkiyə üçün nə etdiyini tarixdən öyrən, Fatih Portakal” – İzzət Sarı yazır
Mənim gözümdə Fatih Portakal əsla ziyalı bir jurnalist deyil.
Çünki jurnalist ziyalıdır. Bilgi sahibi, çox oxuyan və araşdırandır…
Əsl jurnalist siyasi baxışlarından asılı olmayaraq bütün siyasətçilərə hörmətlə yanaşan adamdır.
Yılmaz Özdil kimi Fatih Portakal da İzmirdəndir. Halbuki Yılmaz Özdil əsl jurnalist və əsl Atatürkçüdür.
Yılmaz Özdil heç vaxt ilan və çayan olmayıb…
Hər bir jurnalist kimi Yılmaz Özdilin də siyasi baxışı var ki, bu da təbiidir. Yılmaz Özdil vətənpərvər, dünyəvi jurnalist, Atatürkün prinsiplərini və islahatlarını mənimsəmiş, inkişafı və dəyişikliyi qəbul etmiş, doğru ideya və maarifçi jurnalistdir.
Fatih Portakal da İzmirdəndir. O, özünü jurnalist və televiziya aparıcısı kimi təqdim edir.
Bazar günü keçirilən prezident və parlament seçkiləri öncəsi Fatih Portakal meydana çıxıb və belə cümlələr işlədib. “Azərbaycan heç vaxt Türkiyənin dostu ola bilməz! Türkiyənin əsl dostu Şimali Kipr Türk Respublikasıdır”.
Əvvəlcə Fatih Portakılın bunu deyə biləcəyinə inana bilmədim.
Sonra videonu tapıb baxdım.
Bəli, şokda idim. Fatih Portakal doğrudan da “Azərbaycan Türkiyənin dostu ola bilməz” deyirdi.
Yılmaz Özdili illərdir izləyirəm. Onun yazılarını oxuyuram. Sosial şəbəkələrdə də izləyirəm. Yılmaz Özdil heç vaxt cəmiyyəti parçalayan mesajlar verən jurnalist olmayıb.
Bilirsiniz, Anadoluda bir məşhur söz var; “Toy deyil, bayram deyil, dayım məni niyə öpdü?”
Niyə Fatih Portakalda heç bir səbəb olmadan “Azərbaycan Türkiyənin dostu ola bilməz”, dedi…
Hörmətli Portakal da həmyerlisi Yılmaz Özdil kimi izmirli ziyalı jurnalist olmaq istəyir!
-Halbuki ziyalı olmaq oxuduqlarını dərk etməkdir.
– Maariflənmək ata-babanızı, əcdadınızı tanımaq deməkdir.
-Ziyalı olmaq insanlığa hörmət etmək deməkdir.
Yılmaz Özdil kimi olmaq istəyirsən, amma əsla ola bilməzsən, cənab Portakal.
Çünki Yılmaz Özdil əsl kamalist, əsl folklorşünas və əsl jurnalistdir.
Halbuki sən ancaq və ancaq bölücüsən! Siyasi baxışınız nə olursa olsun. İstər Yunanıstanı, istərsə də Amerikanı sev. Mənim nəzərimdə heç vaxt əsl jurnalist və sosialoq ola bilməzsən!
Siz əsl Atatürkçü ola bilməzsən!
Çünki Atatürkün bu ölkəni Yunanıstana oxşayan qərblilərdən necə xilas etdiyini bilmirsən.
Qazi Mustafa Kamal Atatürk bu ölkəni xilas edərkən, görün 13 il əvvəl nə etdi, ona kim kömək etdi. Üstəlik, Azərbaycandan dost olmaz dediyiniz o qardaş ölkənin əcdadları nə edib, Türkiyə üçün nə edib, tarixini yaxşı oxu Fatih Portakal…
– Sən heç vaxt kamalist ola bilməzsən!
-Bilirsən niyə?
Atatürkün həyatını düzgün mənbələrdən oxuyub anlasaydın, Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığını dərk edə bilərdin.
-Baxın, Cümhuriyyətin ilk illərində Azərbaycanla Türkiyə arasında baş verənləri tarixi kitablardan xatırladım…
Dövrün milli qəzetlərinin səhifələrindən sitat gətirərək xatırlatmaq istərdim…
Yaxşı oxu Portakal…
– Türkiyə Cümhuriyyəti yeni quruldu. Onun köməyə ehtiyacı var. Onun böyüməsi, inkişafı və ayaq üstə durması üçün qardaşlarının köməyinə ehtiyacı var.
Cənab Portakal, bu gün müdafiə etdiyiniz rumlar bu vətəni işğal edərkən, Dumlupınarda Qazi Mustafa Kamal Atatürk qəhrəman Mehmetçiyə “Ya istiqlal, ya ölüm” əmrini verirdi…
Görün azərbaycanlı qardaşlarımız Qazi Mustafa Kamal Atatürk və onun müqəddəs davası üçün nələr edirdilər…
– Həmin illərdə Bakıda; “Türkiyə milli istiqlal hərəkatına yardım fondu” yaradıldı və xalq öz yardımını etdi. (Elə bu gün Kahramanmaraş mərkəzli zəlzələdə olduğu kimi)
-Azərbaycanda Sovet Rusiyası hökuməti qurulduqdan sonra Azərbaycan İnqilab Şurasının sədri Nəriman Nərimanovun sayəsində Türkiyə-Rusiya-Azərbaycan strateji əhəmiyyətli mövqeyə gəldi.
Nərimanovun Azərbaycan hökumətinin başçısı kimi ilk işlərindən biri Türkiyəyə Mustafa Kamala müraciət etməsi oldu. Onun göndərdiyi məktubda iki xalqın münasibəti “qardaş silahı ilə silahlanmaq” kimi dəyərləndirilib.
1921-ci il sentyabrın 17-də Bakıda xüsusi “Qızıl Aypara” yardımlaşma fəaliyyəti nəticəsində əldə edilən bütün gəlir Türkiyəyə göndərildi.
İki dövlət arasında münasibətləri tənzimləmək üçün Bakıda və Ankarada qarşılıqlı nümayəndəliklər açıldı.
Azərbaycanın Ankaradakı xüsusi nümayəndəsi İbrahim Əbilov 1921-ci il oktyabrın 22-də etimadnaməni Mustafa Kamal Paşaya şəxsən təqdim edib. Azərbaycanın Ankaradakı səfirliyində bayraq qaldırılarkən Mustafa Kamal Paşa çıxışında “Zati-aliləri; Azərbaycan bayrağının türk səmasında türk bayrağının yanında dalğalanmasını görmək bütün xalqımız üçün böyük bayramdır. Bizə belə bir bayram bəxş etdiyiniz üçün bir daha səmimi təşəkkürümü bildirirəm”.
Cənab Portakal, tarixi yaxşı oxuyun; (O illərdə İzmirdə Yunanıstan bayrağı dalğalanırdı)
“Hakimiyyət-i Milliyə” qəzətinin 31 oktyabr 1921-ci il tarixli sayında “Dünya müharibəsində ən sevə-sevə tökdüyümüz qan Azərbaycanın istiqlaliyyəti üçün tökülən türk qanıdır” yazılmışdı.
Nərimanov “Mustafa Kamal Paşanın rəhbərliyi ilə qurulan Türkiyə Cümhuriyyəti bizim dostumuzdur, üstəlik, qardaşımızdır…”, “Azərbaycan müttəfiq olacaq” deyərək qarşılıqlı etimadın əhəmiyyətindən danışıb. Türkiyə ilə bütün dünya müharibə aparsa belə…”.
Nərimanov 1922-ci il aprelin 10-da Moskvaya göndərdiyi məktubda “Ankara hökumətinə hər vasitə ilə kömək etmək lazımdır ki, onları milli istiqlal mübarizəsini sona çatdırsınlar. Bunun üçün lazımi imkanımız olmasa, o zaman biz, Azərbaycan xalqı olaraq cəbhədə vuruşacaq, qardaşımızın yanında olacağıq”,- deyə yazıb.
Türkiyə-Sovet Rusiyası diplomatiyasının icra yolu Bakıdan keçirdi. Bu siyasi əməkdaşlığın təşkilində Nərimanov Azərbaycana aid olmayan işlərdə də köməklik edirdi.
Mustafa Kamal paşa Nəriman Nərimanova məktub göndərərək borc istəyir. Məktubu 1921-ci il martın 17-də Türkiyənin Bakıdakı səfiri Memduh Şövkət bəy Nərimanova çatdırır. Bəzi nazirlərin etirazına baxmayaraq, Nərimanov Mustafa Kamal Paşanın xahişini səmimiyyətlə qarşıladı və lazım olanı etdi.
Nərimanov 1921-ci il martın 23-də Atatürkə yazdığı cavab məktubunda türk xalqının imperializmdən qurtuluş günlərinin ard-arda qazanılan müharibələrlə yaxınlaşdığını bildirərək, Türkiyə Böyük Millət Məclisi Hökumətini, onun sədrini və qəhrəmanlığı təbrik etdi. Bu uğurları qazanan türk ordusu, “Paşa, türk ordusu, millətində bir ənənə var; Qardaş qardaşa borc vermir, qardaş həmişə qardaşın əlindən tutur. Biz qardaşıq, hər zaman sizin əlinizdən tutacağıq, hər zaman bir-birimizin əlindən tutacağıq və hər zaman və hər şəraitdə bir-birimizin əlindən tutmağa davam edəcəyik. Bu gün gördüyümüz iş qardaşın etdiyindən başqa bir şey deyil”,- deyirdi.
Dərhal 500 kilo qızıl Bakıdan Tiflis vasitəsilə Batumiyə, oradan da sovet gəmiləri ilə İneboluya gətirilərək Ankaraya aparıldı. Milli Məclis hökuməti bu qızılın 200 kiloqramını dövlət büdcəsinə ayırıb. Qalan məbləğ isə silah və sursat almaq üçün istifadə olunub.
Bakı 23 mart 1921-ci ildə 30 vaqon neft, 2 vaqon benzin, 8 vaqon kerosin; 1921-ci il mayın 2-də 62 vaqon nefti Tiflis və Batumi vasitəsilə İneboluya, oradan da Ankaraya daşıdı.
1921-ci il aprelin 2-də Türkiyənin Bakıdakı nümayəndəliyinə 1 milyon qızıl rubl bağışladı.
Həmin ilin mayında Azərbaycanın xarici işlər komissarı M.D. Hüseyinov Türkiyəyə göndərdiyi teleqramda “Azərbaycan hökuməti bundan sonra hər ay qardaş türk xalqına müstəqillik uğrunda müharibədə vətəni uğrunda canlarını verənlərin şuaqlarına sığınacaq (yetimlər) üçün hər ay 62 vaqon neft və 3 vaqon kerosin göndərməyi öhdəsinə götürür”- deyə yazdı.
Azərbaycan Nəriman Nərimanovun şuraya sədrliyi dövründə də sona qədər bu öhdəliyinə sadiq qalıb. Bu öhdəlikdən başqa, Azərbaycan 1922-ci ildə Batumi yolu ilə 9 min tondan çox ağ neft və 350 ton benzin göndərdi.
Bunlardan başqa, Nəriman Nərimanov Özbəkistan Buxara hökumətinin Türkiyəyə yardım olaraq sovetlərə verdiyi qızıl, silah və sursatların daşınmasında mühüm xidmətlər göstərmişdir. Bundan başqa Azərbaycandan könüllü dəstələr gəlib türk ordusuna qatılıb, şəhidlər, qazilər də var. Bu əsgərlər arasında Türkiyə ordusunda general rütbəsinə qədər yüksələn adlar da var.
Sonda qələbə ilk növbədə Anadolunun və Türk Dünyasının igid oğullarının səmimi və qarşılıqsız töhfələri ilə əldə olundu.
Hörmətli Fatih Portakal, sənin jurnalistika ilə heç bir əlaqən yoxdur! Sən heç vaxt jurnalist ola bilməzsən. Türkiyə ilə Azərbaycanın dost deyil, əsl qardaş olduğunu ancaq tarixi düzgün mənbələrdən oxuduğun zaman başa düşə bilərsən.
Qazi Mustafa Kamal Atatürkü də anlaya bilməzsən! Çünki bu gün müdafiə etdiyiniz Yunanıstan o illərdə doğulduğunuz İzmiri işğal edəndə Atakürk bu vətəni xilas etmək üçün qardaşları ilə birlikdə yola çıxmşdı…
Düzdür… Azərbaycan Türkiyənin dostu deyil! Azərbaycan Türkiyənin qardaşıdır…
Yunanlar başda olmaqla qərbli müttəfiqləri ilə Türkiyədə özünü jurnalist kimi qələmə verən Fatih Portağal kimiləri ilə həm tariximizi, həm də gələcəyimizi zəhərləyir.
Hörmətli Fatih Portağal, sən həqiqi jurnalist və ziyalı ola bilməzsən…
P.S.
Heydər Əliyev: “Bir millət iki dövlət”
İzzət Sarı “İstiqlal yolu” kitabının müəllifi, jurnalist,Türkiyə
